There's No Tomorrow

Παρακολουθήστε παρακάτω ένα ενδιαφέρον animation βίντεο σχετικά με την εξάντληση των ορυκτών καυσίμων και τη στάση των ανθρώπων γύρω από αυτό το ζήτημα.

{Η ταινία είναι στα αγγλικά, οπότε παρακολουθήστε την με προσοχή}

Φαινόμενο του Θερμοκηπίου

        Ως φαινόμενο του θερμοκηπίου χαρακτηρίζεται το φαινόμενο θέρμανσης που παρατηρείται στα θερμοκήπια (εξ ου και η ονομασία). Κατά το φαινόμενο αυτό, η γυάλινη υπερκατασκευή ή θόλος είναι διάφανη για τη φωτεινή ακτινοβολία, η οποία εισέρχεται στο στεγασμένο χώρο, απορροφάται εν μέρει, διαχέεται και επανεκπέμπεται. Η κατασκευή όμως είναι αδιαφανής για τη δευτερογενή αυτή ακτινοβολία, η οποία "παγιδεύεται" στο χώρο και τελικά μετατρέπεται σε θερμότητα (αρχή του θερμοκηπίου). Με τον τρόπο αυτό θερμαίνει το εσωτερικό του θερμοκηπίου με αποτέλεσμα να διατηρούνται οι καλλιέργειες πάντα σε κατάλληλη και σχετικά σταθερή θερμοκρασία. Το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται και στη Φύση κατά την οποία η ατμόσφαιρα ενός πλανήτη συμβάλλει στη θέρμανσή του. 

Τί όμως προκαλεί η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη?

Δείτε παρακάτω ένα παράδειγμα:

Η σημασία της βιοποικιλότητας

    Η βιοποικιλότητα είναι η έκφραση της ποικιλίας της ζωής που δημιουργήθηκε μέσα από δισεκατομμύρια χρόνια εξέλιξης. Η βιοποικιλότητα μπορεί να αναφέρεται στα γονίδια, στα φυτικά και ζωικά είδη (χλωρίδα και πανίδα), στους πληθυσμούς ή στα οικοσυστήματα.

Η διατήρηση της βιοποικιλότητας είναι απαραίτητη για την ισορροπία των οικοσυστημάτων και των τροφικών πλεγμάτων. Επίσης η βιοποικιλότητα έχει μεγάλη οικονομική, πολιτιστική και αισθητική αξία για τον άνθρωπο. Πολλά από τα υλικά που βελτιώνουν το επίπεδο της καθημερινής μας ζωής σχετικά με τη διατροφή μας, την ένδυσή μας και την ιατρο­φαρμα­κευ­τική μας περίθαλψη προέρχονται από φυτικά και ζωικά είδη. Η ιατρική βασίζει μεγάλο μέρος των ερευνών της για την ανακάλυψη νέων φαρμάκων στις ιδιότητες φυτικών ή ζωικών ουσιών.

Για παράδειγμα, η ιτιά αποτέλεσε τη βάση για την παραγωγή της ασπιρίνης, πολλά είδη μυκήτων χρησιμοποιούνται για την παρασκευή αντιβιοτικών, ο ίταμος (Taxus baccata) αποτελεί πηγή παραγωγής της αντικαρκινικής ουσίας ταξόλης, το δηλητήριο κάποιων φιδιών χρησιμοποιείται για την παρασκευή αιμοπηκτικών φαρμάκων, ενώ ορισμένοι σπόγγοι χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της απόρριψης των μοσχευμάτων. Επίσης, πολλά άγρια βότανα (τσάι, φασκόμηλο, μέντα, τίλιο, χαμομήλι) χρησιμοποιούνται προληπτικά ή καταπραϋντικά, για να καταπολεμήσουν την κούραση, τους πονοκεφάλους ή άλλες ενοχλήσεις.

Οι φυτικοί και ζωικοί οργανισμοί αποτελούν κατά βάση την τροφή μας. Επίσης, κάποιοι μικροοργανισμοί συμβάλλουν ενεργά στην οικονομία και τη διατροφή μας, όπως για παράδειγμα, στην παρασκευή των γαλακτοκομικών προϊόντων, του ψωμιού και του κρασιού. Η γενετική ποικιλότητα είναι εξαιρετικής σημασίας και για τη γεωργία. Ο κατάλληλος συνδυασμός καλλιεργήσιμων ειδών εξασφαλίζει καλύτερη απόδοση της παραγωγής και καλύτερη άμυνα έναντι σε παράσιτα και έντομα. Τα καλλιεργήσιμα φυτά, για να αναπτυχθούν και να καρποφορήσουν, χρειάζονται πλήθος άλλων οργανισμών οι οποίοι συμμετέχουν στην επικονίαση, στον εμπλουτισμό του εδάφους και στη δέσμευση του αζώτου. Έτσι, για παράδειγμα, οι γαιοσκώληκες και τα μυρμήγκια συμβάλλουν στον αερισμό του εδάφους, οι πασχαλίτσες τρώνε τις αφίδες, ενώ τα πουλιά τρώνε τις κάμπιες που καταστρέφουν τους καρπούς.

Η βιοποικιλότητα είναι βασική προϋπόθεση για την επιβίωση και τη λειτουργία των οικοσυστημάτων. Η διατήρηση των περιβαλλοντικών και κλιματικών συνθηκών του πλανήτη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη ρύθμιση των γεωχημικών κύκλων των στοιχείων (νερού, άνθρακα, αζώτου κ.ά.), των οποίων η φυσιολογική ροή διασφαλίζεται από τη βιοποικιλότητα των οικοσυστημάτων. 

πηγή 

Αιτίες μείωσης βιοποικιλότητας

Οι κύριες αιτίες της μείωσης της βιοποικιλότητας είναι:

•  η καταστροφή του ενδιαιτήματος,

• η υπερεκμετάλλευση των ειδών,

• η ρύπανση και η εξαυτής εξαφάνιση ειδών, 

• ο ανταγωνισμός μεταξύ των ειδών,

• οι εντατικές καλλιέργειες και η μονοκαλλιέργεια,

• η αλόγιστη χρήση γεωργικών φαρμάκων και

• το φαινόμενο του θερμοκηπίου

Φυσικές Προστατευόμενες Περιοχές

     Φυσικές προστατευόμενες περιοχές είναι χερσαίες ή υδάτινες εκτάσεις με ιδιαίτερα οικολογικά ή τοπικά χαρακτηριστικά, που προστατεύονται νομοθετικά με ειδικό καθεστώς διαχείρισης και έχουν ως κύριο σκοπό τη διατήρηση των ιδιαίτερων αξιών τους για την παρούσα και τις μελλοντικές γενιές, καθώς και την εξυπηρέτηση σύγχρονων κοινωνικών αναγκών.

Η σημασία των εσωτερικών υδάτων

Ο υδρολογικός κύκλος ή κύκλος του νερού περιλαμβάνει τη συνεχή μεταφορά νερού από την ατμόσφαιρα στην ξηρά, στις λίμνες, τα ποτάμια και τη θάλασσα και την επιστροφή του στην ατμόσφαιρα μέσω της εξάτμισης. Από το νερό που αποταμιεύεται στις λίμνες, τα ποτάμια κλπ, ένα μέρος του φιλτράρεται από το έδαφος και καταλήγει στον υπόγειο ορίζοντα. Με το φιλτράρισμα αυτό συγκρατούνται πολλά θρεπτικά συστατικά και ρυπογόνες ουσίες, με αποτέλεσμα τα νερά που φτάνουν στους υδροφορείς να είναι συχνά πιο καθαρά από τα επιφανειακά.

Μια ακόμα σημαντική λειτουργία των εσωτερικών υδάτων είναι η αντιπλημμυρική τους δράση. Τμήματα στα κατώτερα σημεία των ποταμών και κοντά στις όχθες των λιμνών λειτουργούν ως μεγάλα “σφουγγάρια” που αποθηκεύουν προσωρινά νερό και το απελευθερώνουν σταδιακά στους υπόγειου ςυδροφορείς και τις χαμηλότερες περιοχές. Οι παραπόταμοι συγκρατούν το νερό με αποτέλεσμα να ελαττώνουν την ταχύτητα με την οποία αυτό φθάνει στην κυρίως κοίτη του ποταμού. Τα ποτάμια μεταφέρουν χώμα και πετρώματα από τις πηγές τους στις εκβολές, και με τον τρόπο αυτό αναπληρώνουν το υλικό που χάνεται από τις ακτές λόγω διάβρωσης.

Επίσης, τα νερά των ποταμών περιέχουν θρεπτικά συστατικά που μεταφέρονται στα παράκτια οικοσυστήματα και δημιουργούν ιδιαίτερα εύφορες περιοχές. Όμως η υπερβολική συγκέντρωση υλικών στις εκβολές μπορεί να «γεμίσει» σταδιακά τις ανοιχτές εκτάσεις νερού. Το φαινόμενο αυτό είναι πιο έντονο στις τεχνητές λίμνες, όπου με τα χρόνια παρατηρείται σταδιακή συρρίκνωση της ποσότητας νερού που περιέχουν. Παρομοίως, η υπερβολική περιεκτικότητα του νερού σε θρεπτικά συστατικά μπορεί να προκαλέσει ευτροφισμό τόσο στα εσωτερικά (π.χ.λίμνες, ποτάμια κ.ά.) όσο και στα παράκτια ύδατα (π.χ.η θάλασσα). Η παρουσία υδρόβιας βλάστησης βοηθάει στη συγκράτηση των περίσσιων υλικών και θρεπτικών συστατικών ρυθμίζοντας τις ποσότητες που καταλήγουν στις λίμνες και τη θάλασσα.

Οικολογικό Αποτύπωμα Σχολείων

Μια ενδιαφέρουσα εφαρμογή σχετικά με το πόσο οικολογικό είναι το σχολείο μας!!


http://www.dipe-serron.gr/co2schools/index.php?lang=el

Στερεά Απόβλητα

H διαχείριση των στερεών αποβλήτων αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της συνολικής προσπά­θειας για διαχείριση των αποβλήτων με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος. Αξίζει να σημειωθεί πως το 40% των δαπανών στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διαχείριση αποβλήτων αφορούν στα στερεά απόβλητα.

Ως στερεά απόβλητα νοούνται ουσίες ή αντικείμενα που εμφανίζονται κυρίως σε στερεά φυσική κατάσταση, από τις οποίες ο κάτοχος τους θέλει ή υποχρεούται να απαλλαγεί. Με άλλα λόγια, τα στερεά απόβλητα είναι τα στερεά ή ημιστερεά υλικά, τα οποία κάτω από κάποιες συγκεκριμένες συνθήκες δεν έχουν αρκετή αξία ή χρησιμότητα για τον κάτοχό τους, οπότε το κόστος απόρριψής τους είναι μικρότερο από το κόστος διατήρησής τους.

Αναλυτικότερα, τα στερεά απόβλητα περιλαμβάνουν:

1. Αστικά απορρίμματα (οικιακά, βιοτεχνικά, εμπορικά, οδοκαθαρισμού κ.λπ.)
2. Στερεά ή υδαρή (με αξιόλογο ποσοστό αιωρούμενων ουσιών) απόβλητα που δεν μπορούν να διατεθούν μαζί με τα οικιακά (ορισμένα βιομηχανικά, τοξικά ή αδρανή και απόβλητα της βιομηχανίας παραγωγής ενέργειας).
3. Πετρελαιοειδή απόβλητα (προέρχονται από την επεξεργασία του πετρελαίου, διυλιστήρια, χημικά εργοστάσια, ναυπηγεία, κ.λπ.).
4. Απόβλητα γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων.
5. Απόβλητα ορυχείων και μεταλλείων.
6. Απόβλητα εκσκαφών (από ξηρά και θάλασσα).
7. Απόβλητα οικοδομικών κατεδαφίσεων.
8. Ιλύς από την επεξεργασία αστικών λυμάτων και τη βιομηχανία.
9. Ιατρικά απόβλητα.
10. Ελαστικά.
11. Σκραπ (π.χ. αποσυρθέντα αυτοκίνητα, παλαιοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές).

πηγή

Γεωθερμική Ενέργεια

Γεωθερμική ενέργεια ονομάζεται η θερμική ενέργεια που προέρχεται από το εσωτερικό της γης και εμφανίζεται με τη μορφή θερμού νερού ή ατμού. Η ενέργεια αυτή σχετίζεται με την ηφαιστειότητα και τις ειδικότερες γεωλογικές και γεωτεκτονικές συνθήκες της κάθε περιοχής. Είναι μια ήπια και σχετικά ανανεώσιμη ενεργειακή πηγή, που με τα σημερινά τεχνολογικά δεδομένα μπορεί να καλύψει σημαντικές ενεργειακές ανάγκες.

Οι γεωθερμικές περιοχές συχνά εντοπίζονται από τον ατμό που βγαίνει από σχισμές του φλοιού της γης ή από την παρουσία θερμών πηγών. Για να υφίσταται διαθέσιμο θερμό νερό ή ατμό σε μια περιοχή πρέπει να υπάρχει κάποιος υπόγειος ταμιευτήρας αποθήκευσης του κοντά σε ένα θερμικό κέντρο. Στην περίπτωση αυτή, το νερό του ταμιευτήρια που συνήθως είναι βρόχινο νερό που έχει διεισδύσει στους βαθύτερους ορίζοντες της γης, θερμαίνεται και ανεβαίνει προς την επιφάνεια. Τα θερμικά αυτά ρευστά εμφανίζονται στην επιφάνεια είτε με τη μορφή θερμού νερού ή ατμού όπως προαναφέρθηκε είτε αντλούνται με γεώτρηση και αφού χρησιμοποιηθεί η θερμική τους ενέργεια, γίνεται επανέγχυση του ρευστού στο έδαφος με δεύτερη γεώτρηση. Έτσι ενισχύεται η μακροβιότητα του ταμιευτήρια και αποφεύγεται η θερμική ρύπανση του περιβάλλοντος.

Οι εφαρμογές της γεωθερμικής ενέργειας ποικίλουν ανάλογα με τη θερμοκρασία και περιλαμβάνουν:

• ηλεκτροπαραγωγή (θ>90 °C), (παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με δυαδικό κύκλο)
• θέρμανση χώρων (με καλοριφέρ για θ>60 °C, με αερόθερμα για θ>40 °C, με ενδοδαπέδιο σύστημα (θ>25 °C),
• ψύξη και κλιματισμό (με αντλίες θερμότητας απορρόφησης για θ>60 °C, ή με υδρόψυκτες αντλίες θερμότητας για θ<30 °C) - θέρμανση θερμοκηπίων και εδαφών επειδή τα φυτά αναπτύσσονται γρηγορότερα και γίνονται μεγαλύτερα με τη θερμότητα (θ>25 °C), ή και για αντιπαγετική προστασία
• ιχθυοκαλλιέργειες (θ>15 °C) επειδή τα ψάρια χρειάζονται ορισμένη θερμοκρασία για την ανάπτυξή τους
• βιομηχανικές εφαρμογές όπως αφαλάτωση θαλασσινού νερού (θ>60 °C), ξήρανση αγροτικών προϊόντων, κλπ
• θερμά λουτρά για θ = 25-40 °C
  

Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Ως Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) ορίζονται οι ενεργειακές πηγές, οι οποίες υπάρχουν εν αφθονία στο φυσικό μας περιβάλλον. Είναι η πρώτη μορφή ενέργειας που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος πριν στραφεί έντονα στη χρήση του άνθρακα και των υδρογονανθράκων.

Οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας πρακτικά είναι ανεξάντλητες, η χρήση τους δεν ρυπαίνει το περιβάλλον και η αξιοποίησή τους έγκειται μόνο στην ανάπτυξη αξιόπιστων και οικονομικά αποδεκτών τεχνολογιών που θα δεσμεύουν το δυναμικό τους.

Το ενδιαφέρον στη σύγχρονη εποχή για την ανάπτυξη των τεχνολογιών αυτών και την ευρύτερη αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, παρουσιάστηκε αρχικά μετά την πρώτη πετρελαϊκή κρίση του 1974 και παγιώθηκε μετά τη συνειδητοποίηση των παγκόσμιων περιβαλλοντικών προβλημάτων την τελευταία δεκαετία.

Για πολλές χώρες, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αποτελούν μια εγχώρια πηγή ενέργειας με ευνοϊκές προοπτικές συνεισφοράς στο ενεργειακό τους ισοζύγιο, συμβάλλοντας στη μείωση της εξάρτησης από το ακριβό εισαγόμενο πετρέλαιο και στην ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού τους εφοδιασμού. Παράλληλα, συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος, καθώς έχει πλέον διαπιστωθεί ότι ο ενεργειακός τομέας είναι ο κλάδος που ευθύνεται κατά κύριο λόγο για τη ρύπανση του περιβάλλοντος. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο μόνος δυνατός τρόπος που διαφαίνεται για να μπορέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση να περιορίσει τους ρύπους του διοξειδίου του άνθρακα, είναι να επιταχύνει την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Μορφές Ενέργειας

Ο σημερινός πολιτισμός απαιτεί την κατανάλωση όλο και μεγαλύτερης ενέργειας. Η παλαιότερη πηγή ενέργειας για τον άνθρωπο είναι η βιομάζα, δηλαδή υποπροϊόντα της δασικής, ζωικής και φυτικής παραγωγής, όπως επίσης τα απορρίμματα και αστικά απόβλητα. Τα υλικά αυτά χρησιμοποιούνται όπως έχουν ή κατόπιν κατεργασίας, όπως πυρόλυσης ή ζύμωσης. Οι ορυκτοί άνθρακες αποτελούν ακόμη κύρια πηγή ενέργειας για τον άνθρωπο. Πρόκειται για φυτική ύλη που στο πέρασμα του χρόνου στην επίδραση μεγάλων πιέσεων και θερμοκρασιών έδωσε τον ορυκτό άνθρακα στην μορφή της τύρφης, του λιγνίτη, των υποπισσούχων ανθράκων, των πισσούχων ανθράκων του ανθρακίτη και του ημιανθρακίτη. Το πετρέλαιο αποτελεί και αυτό ορυκτό καύσιμο.

Κοιτάσματα πετρελαίου έχουν ανακαλυφθεί σε πολλά μέρη του κόσμου. Το πετρέλαιο των διαφόρων κοιτασμάτων χαρακτηρίζεται από σύσταση χαρακτηριστική της περιοχής προέλευσης. Κατά τη διύλιση του πετρελαίου λαμβάνονται αέρια καύσιμα, βενζίνη, κεροζίνη, πετρέλαιο diesel και πετρέλαιο εξωτερικής καύσης. Στα καύσιμα αέρια υπάγονται το γαιαέριο η γηγενές φυσικό αέριο, το φωταέριο, το υγραέριο, το ελαιαέριο, το υδαταέριο, το πτωχό αέριο, το ανθρακαέριο, το αέριο των υψικαμίνων, η ασετυλίνη και το βιαέριο.

Σήμερα με την πρόοδο της τεχνολογίας ο άνθρωπος άρχισε να εκμεταλλεύεται και τις ανανεώσιμες, όπως λέγονται, πηγές ενέργειας. Οι μονάδες που έχουν δημιουργηθεί είναι μικρής ισχύος, αλλά με τη συνεχιζόμενη έρευνα ελπίζεται ότι οι πηγές αυτές θα δώσουν κάποτε το σύνολο της απαιτούμενης ενέργειας και έτσι θα σταματήσουμε να ρυπαίνουμε το περιβάλλον καίγοντας τα ορυκτά καύσιμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο ήλιος μέσα σε δέκα δευτερόλεπτα στέλνει στη γη τόση ενέργεια, όση καταναλώνουν οι άνθρωποι σε ένα εικοσιτετράωρο.

Η ενέργεια των ποταμών, η ενέργεια των κυμάτων, η ενέργεια των παλιρροιών, η αιολική ενέργεια, η γεωθερμική ενέργεια, η ενέργεια των ωκεανών και η ηλιακή ενέργεια αποτελούν τη λύση του μέλλοντος.Η πυρηνική ενέργεια στις αναπτυγμένες χώρες αποτελεί λύση στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας αλλά δημιουργούνται πολλά προβλήματα για την απομάκρυνση των πυρηνικών αποβλήτων αλλά και κίνδυνοι από λάθη.

Χλωρίδα και Πανίδα

Η χλωρίδα και η πανίδα είναι στοιχεία των φυσικών πόρων με παράλληλη ανάπτυξη και στενή λειτουργική σχέση που το ένα προσδιορίζει το άλλο και αντίστροφα. Η χλωρίδα και η πανίδα διαμορφώνουν τη δομή και το μέγεθος του φυσικού περιβάλλοντος και αποτελούν τους σταθεροποιητικούς παράγοντες των διαφόρων οικοσυστημάτων. Διακρίνονται και μελετώνται είτε ως ενιαία σύνολα, είτε ως ιδιαίτερα αθροίσματα που τα συνδέει κάποια κοινή σχέση π.χ. γεωγραφική, γεωλογική, μέσο διαβίωσης, σύνθεση πληθυσμού, περιορισμένη διασπορά, κοσμοπολίτικη εξάπλωση κ.λπ.Δέχονται μεγάλες πιέσεις από τον ανθρώπινο παράγοντα χωρίς καμία φροντίδα, στο όνομα κάποιας πιθανής ανάπτυξης με αποτέλεσμα τις άσχημες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, υποθηκεύοντας το ίδιο μας το μέλλον.

Φυσικοί Πόροι

Οι φυσικοί πόροι είναι οι παραγωγικές δυνάμεις ή το αποτέλεσμα των παραγωγικών δυνάμεων που υπάρχουν και δρουν μέσα στο φυσικό περιβάλλον και που χρησιμοποιούνται για την κάλυψη των αναγκών του ανθρώπου. Η ανάπτυξη κάθε χώρας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ορθή και προγραμματισμένη εκμετάλλευση και αξιοποίηση των φυσικών πόρων της ή γενικά από την ορθολογική διαχείριση τους. Με τον όρο διαχείριση των φυσικών πόρων εννοούμε την ορθή αξιοποίηση και εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών, πράγμα που συνεπάγεται και την ταυτόχρονη προστασία του περιβάλλοντος.Τα τελευταία χρόνια έχει προκύψει η ανάγκη χρησιμοποίησης του όρου "ολοκληρωμένη διαχείριση" η οποία ορίζεται ως η διαδικασία οργάνωσης, συντονισμού και ελέγχου των διαφορετικών χρήσεων των πόρων, κατά τρόπο που να παράγεται η μέγιστη αξία σε αγαθά και υπηρεσίες κατά τη διάρκεια καθορισμένης χρονικής περιόδου.